پارانوئید؛ علائم و درمان روان گیسختگی پارانوئید

روان گیسختگی پارانوئید یک اختلال روانی پیچیده است که علائم آن اغلب بین سنین ۱۶ تا ۳۰ سالگی شروع به نمایان شدن می کنند. چندین زیر گروه از بیماری های روان گیسختگی پارانوئید وجود دارد که هر کدام از آنها مجموعه خاصی از علائم قابل توجهی را دارا هستند که آنها را از هم متمایز می کند. به روان گیسختگی پارانوئید، پارانویا یا پارانوئید نیز گفته می شود که یک زیر گروه عموما شناخته شده تر است. افرادی که درگیر چنین وضعیتی هستند حالت هایی از توهم و هذیان را تجربه می کنند که اغلب با احساسی از ترس و بدگمانی نسبت به دیگران همراه است. در این مقاله از بخش روانشناسی دکتر سلام به بررسی پارانوئید می پردازیم.

 علایم پارانوئید
پارانوما معمولا با سه مشخصه اصلی توصیف می شود که شامل موارد زیر می باشد:

ترس بیش از حد از اینکه اتفاق بدی خواهد افتاد
ترس از اینکه اتفاق بدی توسط فرد یا افرادی انجام خواهد گرفت
فقدان پایه و اساس برای دو مورد بالا

افراد درگیر با پارانوما ممکن است احساس کنند از طرف یک فرد یا تعداد بیشتری از افراد مورد تهدید قرار گرفته اند. یا اینکه به وسیله اشیا و موجودات ملموس یا حتی غیر ملموس و غیر عادی تهدید می شوند. یک فرد درگیر با پارانوئید ممکن است به طرق زیر احساس کند در خطر و تهدید است:

ترس از اینکه کسی سعی دارد باعث آسیب جسمی فرد شده یا حتی او را بکشد.
ترس از اینکه کسی سعی دارد باعث آسیب عاطفی و جسمی فرد شود. برای مثال پخش شایعات در مورد آنها.
ترس از اینکه کسی سعی دارد چیزی از آن ها بد یا برای یدن پول شان سر آنها کلاه بگذارد.
انواع پارانوئید
شدت علائم که از درجه خفیف تا خیلی شدید می باشد، تعیین می کند که فرد به چه نوعی از پارانوما مبتلاست.

انواع خاصی از پارانوما در سطح جوامع شایع هستند.مثل نگرانی از وقوع حملات تروریستی در محل زندگی فرد، بعد از حمله ای تروریستی که اخیرا صورت گرفته باشد.

با اینکه این نوع پارانوما ممکن است پریشان کننده و دیسترس زا باشد ولی معمولا مانع از این نمی شود که شخص، زندگی نرمالی داشته باشد.

بیشتر انواع پارانوئیدهای خیلی شدید مثل دائم فکر کردن به اینکه کسی در حال گوش دادن به مکالمات تلفنی شخص است یا سعی دارد که ذهن فرد را تحت کنترل قرار دهد می توانند بی نهایت روانپریشانه باشد و باعث شود که فرد احساس وحشت شدید، گوشه  گیری و درماندگی شدید توام با نگرانی کند.

پارانوئید و دیگر بیماری های روانی
پارانوما عموما با بیماری های روانی دیگر مرتبط است. برای مثال:

اختلال اضطراب
افسردگی
فوبیا
اختلالات هذیانی:
عبارت اختلال هذیانی یعنی زمانی که یک شخص درگیر عقاید توهم زا در مورد صدمه خوردن می باشد. برای مثال این افراد ممکن است متقاعد شوند که شخصی آنها را تعقیب می کند یا سعی دارد مسمومشان کند.

اختلال شخصیت پارانوئید:
اختلال شخصیت پارانوئید نوعی از اختلال شخصیت است که معمولا در طی سال  های نوجوانی ایجاد شده و در دوران بزرگسالی پیشرفت می کند. برای یک فرد درگیر با اختلال شخصیت پارانوما اعتماد کردن به دیگران بسیار دشوار است.

روان گیسختگی پارانوئید: نوعی از روان گیسختگی پارانوئید است که به وسیله افکار بی نهایت پارانویئد و بدبینانه و همچنین توهمات بصری و زبانی توصیف می شود.

هذیان ها
شخص مبتلا به روان گیسختگی پارانوئید درگیر هذیان ها و خیال های واهی میباشد. منظور از هذیان و خیال واهی این است که فرد به چیزی اعتقاد دارد که واقعیت ندارد. مهم نیست که چقدر اطلاعات به فرد ارائه می شود تا نشان دهد که این باور اشتباه است یا به غلط استنباط شده، فرد بیمار به پافشاری بر این باور ادامه می دهد. انواع خیلی زیادی از هذیان ها وجود دارد. اگر چه که موارد ذیل در مورد اشخاص درگیر با روان گیسختگی پارانوئید رایج تر هستند:

هذیان جسمی؛ مثل اعتقاد به داشتن یک بیماری خطرناک
هذیان حسادت؛ مثلا اعتقاد به بی وفایی همسر یا شریک خود
هذیان انفعال و بی ارادگی؛ یعنی اعتقاد به تحت کنترل بودن یا اداره شدن به وسیله یک نیروی خارجی
هذیان شکنجه؛ یعنی اعتقاد به داخل شدن به مرکز یک توطئه
هذیان منابع؛ مثلا اعتقاد به اینکه دیگران راجع به فرد حرف می زنند مثلا رومه ها.
هذیان کنترل افکار؛ یعنی اعتقاد به اینکه عقاید و افکار به وسیله دیگران در ذهن قرار گرفته اند.
اگر چه هذیان ها می توانند در زیر گروه های دیگر روان گیسختگی پارانوئید نیز قرار بگیرند اما آن ها مخصوصا در مورد روان گیسختگی پارانوئید می توانند افراد را در معرض قضاوت شدن، در خطر آسیب دیدن و ناتوان در اعتماد کردن به دیگران قرار دهند و باعث شوند که افراد در تجربه های خود احساس تنهایی و انزوا کنند و توسط افراد دور و بر خود درک نشوند.

توهم
توهم یک درک حسی نادرست است که می تواند هر کدام از حس های پنجگانه را تحت تاثیر قرار دهد. انواع توهم به صورت زیر لیست می شوند:

توهم شنوایی یا صدا
توهم بینایی یا تصویر
توهم بویایی یا بو
توهم بساوایی یا لمس
توهم چشایی یا مزه
حس هایی که تحت تاثیر مخرب روان گیسختگی پارانوئید قرار می گیرند اغلب حس های بینایی و شنوایی هستند. به زبان دیگر، فرد ممکن است چیزهایی را ببیند یا بشنود که وجود خارجی ندارند. ذکر این مطلب حائز اهمیت است که در روان گیسختگی پارانوئید، توهم ها در حالی که شخص بیدار و هوشیار است اتفاق می افتند. مثالهایی از توهمات بینایی یا تصویر و شنوایی یا صدا در روان گیسختگی پارانوئید ممکن است چیزی شبیه موارد ذیل باشد:

شنیدن صداهایی از یک منبع خارجی مثل یک اسپیکر یا یک شیء دیگر
شنیدن صداهایی در حال دستور دادن یا مکالمه کردن درون ذهن فرد
شنیدن صداها و موسیقی های ناگهانی که وجود خارجی ندارند
شنیدن صداهایی مثل زمزمه، سوت زدن و خندیدن وقتی که کسی دور و بر شخص نیست
دیدن تصاویر صورت و بدن افراد
دیدن تصاویر یک موقعیت یا یک رویداد
اگر شما درگیر روان گیسختگی پارانوئید هستید، این توهمات ممکن است ناخوشایند بوده و شما را دچار آشفتگی کنند که می توانند سبب پریشانی خاطر شده و در مورد اینکه این توهمات از کجا می آیند و آیا دوباره اتفاق خواهند افتاد و کی، شدیدا نگران تان کنند.

آب تره چیست؟ 19 خاصیت آن برای سلامتی + ارزش غذایی آن

۷ ویژگی شخصیتی که جذابیت شما را از بین می‌برد

کوئتیاپین، داروی ضد جنون برای بیماری‌های روانی